Fjorårets skattejakt: Sølvarmband og skipsnaglar
Riksantikvaren delte ut over 40 millionar til arkeologiske kulturminne i 2024. Funnlista inkluderer eitt av dei største vikingskipa vi kjenner til.
Riksantikvaren delte i fjor ut 42,5 millionar kronar i tilskot til arkeologiske kulturminne. I potten inngår blant anna utbetaling av finnarløn, sikringsundersøkingar og tilskot til bergkunst. Mykje av tilskotet går til utgifter til ulike tiltak i jordbruket i samband med utgravingar, seier riksantikvar Hanna Geiran i ei pressemelding. Her er nokre av funna som vart gjort i Noreg i fjor:
Sølvarmringar i Årdal
Eitt av dei aller mest spanande funna i fjor vart gjort av Arkeologisk museum i Stavanger. Eit depot med seks sølvarmringar frå vikingtida vart funne inne i restane av eit nedbrend hus på Svadberg i Årdal. Det vart også funne ein sjeldan lås frå eit skrin eller ei kiste.
Hellemåling i Porsanger
Norges arktiske universitetsmuseum fann to nye hellemålingsstader i Finnmark. Funna er enno ikkje gjort offentlege.
Vikinggraver på Fitjar
Arkeologane ved Universitetet i Bergen fann tre graver ved garden Skumsnes på Fitjar. Gravene tilhøyrde tre kvinner frå tidleg vikingtid. Gravene hadde ikkje restar etter leivningar, men mellom anna ein mynt frå dei danske vikingbyane Hedeby eller Ribe som kan daterast til 800-talet, 46 glasperler og ein vulvastein.
Gravhaug ved Sandane
Karnilshaugen er den største menneskeskapte gravhaugen på Vestlandet. Haugen ligg ved Gloppefjorden og er rundt 7 meter høg og over 50 meter i diameter. Georadar-undersøkingar utført av Universitetet i Stavanger viser at jordlaga i haugen er menneskeskapte. Karnilshaugen inngår som viktig del av området rundt Rundehogjen på Myklebust, som igjen er ein del av kunnskapsgrunnlaget for ei mogleg oppføring av skipsgravene frå vikingtid på Noregs tentative liste for verdsarv.
Myklebustskipet
Blant dei ferske funna i vikingskipshaugen på Nordfjordeid var over 500 skipsnaglar, ein bronsering og fleire moglege skjoldbuler. Talet på naglar tyder på at Myklebustskipet er eitt av dei største vikingskipa vi kjenner til.
(©NPK)